Cariës, ook bekend als tandbederf of een gaatje, is een ziekte waarbij bacteriële processen schade richten aan het harde tandweefsel (glazuur, dentine en cement). Deze weefsels breken progressief af, zij produceren cariës (gaatjes). Twee groepen van bacteriën zijn verantwoordelijk voor het initiëren van cariës: Streptococcus mutans en Lactobacillus. Indien onbehandeld, kan de ziekte leiden tot pijn, verlies van tanden, infectie, en in ernstige gevallen tot de dood. Vandaag de dag, cariës blijft één van de meest voorkomende ziekten in de hele wereld. Cariologie is de studie van tandcariës.
https://www.youtube.com/watch?v=weSHmoGrvUM
De presentatie van cariës is zeer variabel, maar de risicofactoren en stadia van ontwikkeling zijn vergelijkbaar. In eerste instantie kan het lijken als een kleine kalkachtig gebied dat uiteindelijk kan uitgroeien tot een grote caviteit. Soms is cariës direct zichtbaar, maar andere methoden van detectie, zoals röntgenfoto's worden gebruikt voor minder zichtbare gebieden van de tanden en om de mate van vernietiging te beoordelen. Lasers zonder straling worden nu gebruikt voor het opsporen van cariës voor de detectie van interproximaal verval (tussen de tanden). Openbaarmaking van problemen, komt tot de oplossing die gebruikt word tijdens de tand restauratie om de kans op herhaling te minimaliseren.
Tandbederf wordt veroorzaakt door specifieke types van zuur producerende bacteriën die in de aanwezigheid van fermenteerbare koolhydraten zoals sucrose, fructose en glucose schade veroorzaken. De minerale inhoud van de tanden is gevoelig voor stijgingen van de zuurgraad de veroorzaakt door de productie van melkzuur. In het bijzonder, een tand is in een constante staat van heen-en-weer demineralisatie en remineralisatie tussen de tand en het omliggend speeksel. Voor mensen die weinig speeksel aanmaken, bestaat er ook remineralisatie gel, vooral als gevolg van bestraling therapieën die de speekselklieren kunnen vernietigen. Deze patiënten zijn bijzonder gevoelig voor cariës. Wanneer de pH aan de oppervlakte van de tand beneden 5,5 zakt, verloopt demineralisatie sneller dan remineralisatie (wat betekent dat er een netto verlies van minerale structuur op het tandoppervlak ontstaat). De meeste voedingsmiddelen bevatten deze zuren en zonder remineralisatie, resulteert dit in verval. Afhankelijk van de omvang van het verloren tandweefsel, kunnen verschillende behandelingen worden gebruikt om de tanden te herstellen naar de juiste vorm, functie en esthetiek, maar er is geen bekende methode om grote hoeveelheden van tandweefsel te regenereren, maar stamcelonderzoek suggereert een mogelijkheid. Tandheelkundige gezondheid organisaties pleiten voor preventieve en profylactische maatregelen, zoals regelmatige mondhygiëne en voeding wijzigingen, om cariës te voorkomen.